vrijdag, mei 21, 2010

Driek van Wissen overleden

 
 

Op de eerste foto is Driek van Wissen in gesprek met Jan Boerstoel en Jean Pierre Rawie, op de tweede foto zit Driek tussen mij en Frank van Pamelen in aan het jaarlijkse dichtersdiner in de bibliotheek Almelo, maart 2010.

Tot mijn schrik en verdriet hoorde ik, dat mijn goede vriend en collega Driek van Wissen is overleden 0p 20 mei. In Istanbul nog wel; er zijn slechtere plekken om te sterven. Misschien gebeurde het wel in de Aya Sofia, een kashba of in de harem van het Topkapi paleis.

Driek was een goede vriend en collega van me. We zagen elkaar regelmatig en stuurden elkaar onze nieuwe bundels. Als antwoord op mijn bundel Ongekuste kikkers schreef hij: "Het zijn mooie sonnetten met superieure en vaak geeestige beeldspraak. Je kunt heel goed kijken. Maar wellicht nog treffender dan je dierengedichten waren je mensengedichten (b.v. Oude dames en de moedergedichten). Dus dat kun je ook. Gelukkig maar, want straks zijn de dieren op."
Ik heb de allereerste pennen van Driek nog meegemaakt, aan de start van zijn campagne om tot Dichter Des Vaderlands gekozen te worden. Hij bood me er galant een aan met de tekst: "Wie zelfstandig kan beslissen/in de jaren des verstands/ kiest er voor dat Driek van Wissen/ dichter wordt des vaderlands"."
Ik legde hem uit dat pennen rond delen niet genoeg was voor een verkiezing tot Dichter des Vaderlands (ik was dat jaar ook genomineerd): je moest een website hebben bij de Koninklijke Bibliotheek en er moest een gedicht van je door Pieter Steinz in NRC gepubliceerd worden. Driek bleek dat een paar weken later allemaal geregeld te hebben en voila, de uitslag is bekend.

Wat me erg stak, was de minachting waarop Driek als DDV soms werd onthaald. Rijmelarij, geen echte dichter, noem maar op. Driek was een bard, een minstreel, een beminnelijk mens en hij schreef goede, vormvaste gedichten, waaronder een aantal hele mooie. Welke dichter heeft alleen meesterwerken geschreven? Iedereen kent De tuiman en de dood van P.N. van Eyck. Kees Stip, die erg van dit gedicht hield, ging zijn volledige werk lezen en zei later ontzet tegen me: "Het viel niet mee...dat was het enige mooie gedicht dat Van Eyck ooit geschreven heeft!"

Hier een van de m.i. mooiste sonnetten van Driek van Wissen:

JORIS

Ik heb vanavond met de poes op schoot,
de onrust uit het beestje weggestreken,
waarbij de goedzak mij heeft aangekeken
met ogen zo onpeilbaar diep en groot,
dat het mij één moment heeft toegeleken
als was hij eeuwenlang al deelgenoot
van het geheim van leven en van dood
en nu dan op het punt stond om te spreken.

Een aandrang, waar hij niet voor is bezweken,
omdat hij langzaamaan de ogen sloot
en nog een lome haal gaf met zijn poot
als halve aai en onzachtzinnig teken
dat men hem ooit nadrukkelijk verbood
het zwijgen rond die zaken te verbreken.

Uit: De volle mep, gedichten 1978-1987
Uitgeverij Bert Bakker

Wat de meeste lezers niet op zal vallen is, dat dit Petrarca sonnet uit maar twéé zinnen bestaat: het oktaaf en het sextet zijn beide een lange zin. En dat Driek maar twéé rijmklanken in het hele gedicht gebruikt, terwijl er toch nergens sprake is van rijmdwang. OOk de chute of volta tussen oktaaf en sextet is perfect.

Driek van Wissen bedacht een nieuwe dichtvorm, de z.g. sonnettette. Een ingekort sonnet (een kwatrijn en twee op elkaar rijmende slotregels)op de actualiteit. Hij schreef ze wekelijks voor het Groninger Dagblad en elke jaarwisseling stuurde hij een bundeling van de beste sonnettettes aan vrienden en relaties. Dit is een (nu erg toepasselijke) sonnettette uit het boekje van 2009:

Met een been in het graf

Op mijn verjaardag overlijdt mijn voorganger als Dichter
des Vaderlands, Simon Vinkenoog, aan een hersenbloeding


Toen Simon, nadat hij was overleden,
raar hinkend voor Gods rechterstoel verscheen
zei hij: “Ik mis helaas mijn rechterbeen,
maar anders was ik voor u opgetreden.”

Toen sprak de Heer: “U kunt meteen beginnen:
Dat been is goddank al een tijdje binnen!”

Uit: Het jaar 9

Onderstaand sonnet maakte ik in 2005 voor NOS verkiezingsavond van de nieuwe Dichter des Vaderlands (ik hoopte/verwachtte al stilletjes dat het Driek zou zijn):

DICHTER DES VADERLANDS

Hij dicht van vuurwerkramp naar schietpartij
terwijl hij van een eeuwig lief wou dromen.
De volle maan is zilver opgekomen
maar nee, de dichter moet weer op karwei.

Een koninklijke uitvaart, trouwerij.
Een TBS’er heeft de vlucht genomen.
Collega's staan te wenen onder bomen,
hij hoort daar lange jaren niet meer bij.

Maar iedereen wil verzen, vroeg of laat
zich koesteren in een poëtisch woord.
Het nieuws is taai, gortdroog en vaak aftands.

Dus zing ons van de liefde en de haat,
als compromis een mooie passiemoord.
Sonnetten graag, Dichter des Vaderlands!




View My Stats
Posted by Picasa

Geen opmerkingen: